Oosterse Plataan ‘Minaret’

De Zweedse lijsterbes, een volle kleine boom met open kroon De Zweedse lijsterbes, ook wel Sorbus Scandia genaamd, is een kleine loofboom die van oorsprong afkomstig is uit het zuiden van Scandinavië. Deze soort is ontstaan uit een kruising tussen de lijsterbes en de Zweedse meelbes. De Latijnse naam is Sorbus Intermedia. Eenmaal volgroeid kan deze kleine boom een hoogte van 10 tot 12 meter bereiken. Het wordt dan een prachtige volle boom met een open kroon die bij oudere bomen rood kleurt. Het blad van de Zweedse lijsterbes lijkt wel wat op het blad van een varen. De plant is ook ecologisch waardevol. Niet alleen lijsters zijn er dol op. De bessen worden ook door veel andere vogels en zoogdieren gegeten. Boomsoorten die dracht produceren zijn ook interessant voor bijen. De Zweedse lijsterbes is een drachtboom voor bijen. Roomwitte bloemtrossen en oranje-rode bessen Vanaf de maanden mei en juni kunt u volop genieten van de geurende roomwitte bloemtrossen. De roomwitte bloemen van de Zweedse lijsterbes zijn zelfs nog wat groter dan die van de gewone lijsterbes. Na de bloei verschijnen er oranje-rode bessen die tot laat in de herfst blijven hangen en fraai contrasteren tegen het groene blad. Deze besjes bevatten veel vitamine C maar zijn zuur en bitter. De Kelten waren van mening dat je door het eten van deze besjes weer jong werd. In de herfst zijn de warme geel en oranje tinten van de verkleurende bladeren van de Zweedse lijsterbes een lust voor het oog. Toepassing In Scandinavië wordt deze kleine boom vooral als straatboom toegepast. En niet zonder reden. De Zweedse lijsterbes is niet alleen goed bestand tegen luchtvervuiling maar ook kunnen de wortels goed tegen bestrating. Bovendien is de plant windbestendig. De Zweedse lijsterbes is dan ook populair in Nederland. In veel gemeenten wordt deze kleine boom in lanen, parken en op begraafplaatsen geplaatst. Dat was vroeger al zo. In vroegere tijden werden in de Schotse Hooglanden al lijsterbessen op kerkhoven geplant om demonen weg te houden. De lijsterbes is namelijk het symbool van bescherming tegen het kwaad. In middelgrote en grote (dak)tuinen komt deze kleine boom uitstekend tot zijn recht. En omdat de matige zeewind verdraagt, doet deze plant het ook in de kustgebieden. Planten met kluit kan van half november tot eind april en de Zweedse lijsterbes groeit optimaal op een kalkrijke bodem. Het is een niet veeleisende plant die zowel in de zon als in de halfschaduw geplant kan worden en goed bestand is tegen droogte, hitte en kou. De plant is zeer winterhard en verdraagt een temperatuur tot -25 gr. C en is bovendien resistent tegen bacterievuur.

Met zijn hoogte tot wel 40 meter, hartvormige bladeren en zoetgeurende, gele bloemen in de zomer is de zomerlinde een opvallende en imposante verschijning. Niet voor niets is deze boom dan ook vaak terug te vinden in straten, lanen en parken. Maar ook in uw tuin zal hij een echte blikvanger zijn. U kunt hem als alleenstaande boom planten, maar ook als leilinde is hij heel geschikt. Herkomst De zomerlinde, in het Latijn tilia platyphyllos of tilia grandifolia (grootbladige linde), behoort tot de familie van Malvaceae (kaasjeskruidfamilie). De naam “tilia” stamt mogelijk van het Griekse woord (p)tilon (vleugel). “Platyphyllos” betekent “met brede bladen”. Van nature komt de tilia platyphyllos vooral voor in West-, Midden-, en Zuid-Europa en in Zuidwest-Azië. Al in de tijd van de Kelten en Germanen werd de lindeboom als heilig beschouwd en gold hij als beschermer van huizen, bronnen en kerken. Het hartvormige blad stond symbool voor de liefde en de bloesem voor vruchtbaarheid. Kenmerken en onderhoud De zomerlinde is een zeer grote, inheemse loofboom. Hij groeit snel en kan een hoogte bereiken van 30-40 meter. De boom heeft een zware stam met grijze schors. Op latere leeftijd krijgt de bast fijne scheuren en groeven. Op relatief geringe hoogte groeien zware zijtakken aan de stam. Deze lindesoort heeft een breed eironde tot ronde kroon, die tot ongeveer 25 meter breed kan worden. Jonge twijgen zijn donzig behaard en roodbruin gekleurd. Kenmerkend zijn de grote bladeren, ze zijn hartvormig tot bijna rond en worden 8-12 cm lang. De bladrand is scherp gezaagd. De bovenkant van het blad is donkergroen, de onderkant is lichter van kleur en zacht behaard, evenals de bladsteel. In de nerfoksels groeien witte toefjes haar. De zomerlinde komt eerder in blad dan andere lindesoorten. In juni en juli bloeit de boom met geelwitte, sterk geurende bloemen in afhangende tuilen. Na de bloei krijgt hij kleine, behaarde nootjes die vaak tot in de winter aan de boom blijven. In de herfst kleuren de bladeren geel. Bijzonder aan de zomerlinde is het bijna onbeperkte vermogen tot groei en herstel van stam en takken. Daardoor kan de boom zeer oud worden. Hij stelt weinig eisen aan de grondsoort en staat het liefste op een zonnige tot licht beschaduwde plek. Plaats hem liever niet in of bij verharding. De tilia platyphyllos is een zeer winterharde boomsoort. Deze lindeboom is gemakkelijk te onderhouden. U hoeft hem slechts eenmaal per jaar te snoeien om de vorm te behouden en de stam vrij te houden van uitlopers. Dit kan het beste in juni gebeuren. Gebruikt u de boom als leilinde, dan hebt u de eerste jaren een speciaal frame nodig om de takken te geleiden. Snoei de leilinde jaarlijks en het liefst in de wintermaanden, wanneer de boom helemaal in rust is en geen bladeren heeft. De zomerlinde is gevoelig voor lindebladluis. Voor de boom geen probleem, maar de plakkerige honingdauw afkomstig van de luizen kan overlast geven. Biodiversiteit Wanneer u houdt van dieren in uw tuin is de zomerlinde een uitstekende keus. Bijen komen af op de geurende bloemen met nectar en stuifmeel. Ook vlinders en lieveheersbeestjes voelen zich thuis op de boom. Met een linde in uw tuin geniet u bovendien van diverse vogelsoorten (zoals huismus, specht en boomklever) en zoogdieren (eekhoorn) die de boom als voedselbron en nestplaats gebruiken. Kortom, deze boom is een aanwinst in uw tuin om de biodiversiteit te verhogen.